Hàng ngàn ha lúa ở Bình Thuận trước nguy cơ mất trắng

Từ ngày gieo xạ, lúa đông xuân ở cánh đồng Nam Chính hơn 1 tháng không có nước về (Ảnh: Việt Quốc)

Hàng ngàn hecta lúa Đông Xuân ở huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận đang đứng trước nguy cơ mất trắng. Nguyên nhân là do nguồn nước từ hệ thống thủy lợi La Ngà và thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi không đảm bảo cung cấp như kế hoạch ban đầu.

Từ trước Tết Nguyên đán đến nay, ông Phan Văn Hùng cũng như nhiều nông dân khác ở xã Nam Chính, huyện Đức Linh như ngồi trên đống lửa, vì lúa đang trong giai đoạn phát triển mà thiếu nước trầm trọng. Ông Hùng xót xa cho 5 hecta lúa hơn 1 tháng tuổi đang bị cháy vàng: “Năm nay, từ ngày xạ đến giờ chỉ có một cây nước đầu xạ. Còn khi diệt mầm đến nay là không có nước luôn. Lúa 35 ngày rồi, giờ cháy hết rồi”.

Nước không về kịp, chân ruộng nứt nẻ, nông dân không còn tâm trí vui xuân đón tết. Đầu tuần này, quá bức xúc, nông dân kéo nhau lên trạm bơm Võ Xu yêu cầu ưu tiên mở nước khẩn cấp để cứu lúa. Đến chiều tối ngày 17/2, trạm bơm Võ Xu mới mở được một phần nước về Nam Chính, nhưng cũng không đủ trám vào chân ruộng kiệt nước cả tháng qua.

Vụ này trồng 1 hecta lúa, ông Nguyễn Đình Chí, nông dân xã Nam Chính lo lắng: “Cây lúa ngắn ngày có 3 tháng, mà đầu xạ đến giờ là 36 ngày mới có nước về. Lúa héo cháy hết. Bây giờ thời gian còn lại rất ngắn. Nếu để tình hình như thế này nữa, thì không bao giờ lúa đạt năng suất được, hoặc không bao giờ trổ nổi”.
 

Kênh mương thủy lợi ở cánh đồng Võ Xu khô nước (Ảnh: Việt Quốc)

Ngay tại cánh đồng Võ Xu, mặc dù nằm kề bên trạm bơm, nhưng hơn 800 héc-ta lúa đang trổ đòng cũng thiếu nước nghiêm trọng. Hầu hết các mương dẫn nước vào ruộng đều cạn khô. Một số nhánh mương trũng thấp còn đọng nước thừa, nông dân tận dụng máy bơm nước vét sạch để cứu diện tích lúa sắp bị chết héo.


Ông Huỳnh Ngọc Cảnh, nông dân thị trấn Võ Xu, có 5 sào lúa đang trổ đòng buồn bã nói: “Từ ngày tôi làm ruộng đến giờ, hơn 10 năm rồi chưa có tình trạng nào như năm nay. Nếu sau 1 tuần nữa không có nước thì chắc là không thể thu hoạch được, sẽ bị mất trắng luôn”.

Nguyên nhân khiến cho hàng ngàn héc-ta lúa Đông xuân ven sông La Ngà, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận không đủ nước tưới được xác định là do lưu lượng xả từ hồ thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi về hệ thống thủy lợi La Ngà quá thấp. Từ đầu tháng 1 đến nay, thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi chỉ xả xấp xỉ từ 30 - 30,5 m3/s, tụt thấp so với kế hoạch ban đầu. Trạm bơm Võ Xu hiện buộc phải tạm ngưng hoạt động vì mực nước trên sông La Ngà nằm trong mực nước chết.

Ông Lâm Văn Lộc, Phó trưởng phòng Quản lý nước – Công ty khai thác công trình thủy lợi Bình Thuận chi nhánh La Ngà nói: “Trước tình hình thiếu nước như hiện nay, theo chúng tôi, với lưu lượng xả của thủy điện Đa Mi từ 37 - 38 m3/s thì mới mong đảm bảo được việc sản xuất diện tích lúa đã gieo trồng”.

Vì thiếu nước tưới, hơn 400 hecta đất nằm trong kế hoạch sản xuất vụ Đông xuân của huyện Đức Linh đã phải bỏ hoang. Hiện tại, hơn 5.200 hecta lúa Đông xuân đã gieo trồng chắc chắn cũng bị thiệt hại vì thiếu nước. Tình trạng náng nóng gay gắt đang diễn ra, trong những ngày tới, nếu lưu lượng xả nước của Thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi vẫn như hiện nay, vùng sản xuất lúa trọng điểm phía Nam của tỉnh Bình Thuận sẽ bị mất mùa là điều khó tránh khỏi.

Việt Quốc // http://vov.vn/ .- 2016 (ngày 19 tháng 2)